Portföy kelimesi, farklı alanlarda değişik amaçlarla kullanılır. Örneğin; kariyer portföyü, kişilerin eğitimleri ve meslek hayatları ile ilgili önemli bilgileri sunuma hazır olacak şekilde düzenlemeleridir. Sanat ve edebiyat portföyü ise yaratıcı kişilerin kendi stillerini simgeleyen en önemli çalışmalarından örnekler içeren derlemeleridir. Portföy kelimesi, finans dünyasında ise bambaşka bir anlamı temsil eder. İstersiniz şimdi finans dünyası özelinde “Portföy nedir, nasıl oluşturulur ve yönetilir?” sorularının cevaplarını hep birlikte öğrenelim.
Finansal Portföy Nedir?
Finansal portföy, gerçek ya da tüzel kişilerin yatırım yapmak ve kazanç sağlamak amacıyla ellerinde tuttukları araçların toplam değerini ifade etmek için kullanılan bir kavramdır. Bu amaç doğrultusunda kullanılan yatırım araçlarının başında nakit para, döviz, altın, tahvil, hisse senedi, mevduat ve bono gelir. Yatırımcıların çeşitli riskleri göz önünde bulundurarak bu araçlara yönelmelerine ise portföy yatırımı adı verilir. Portföy oluşturulurken yatırımcı statüsündeki kişilerin aldıkları rizikoların en önemlileri olarak kur ve politik riskler ön plana çıkar.
Bir portföyün maruz kalabileceği toplam risk, sistematik ve sistematik olmayan adıyla anılan iki farklı kategoriyi bünyesinde barındırır. Sistematik risk, tüm piyasayı etkileyen ve menkul değerlerin tamamının fiyatlarında dalgalanmaya yol açan değişkenler dolayısıyla oluşur. Bu kategoriye giren risklerin şirketler tarafından kontrol edilmesi imkansızdır. Sistematik olmayan risk ise bir şirket veya menkul kıymet özelinde mikroekonomik düzeyde ortaya çıkar. Şirketin kötü yönetilmesi, öngörülemeyen hukuki açmazlar gibi nedenler bu grupta yer alır.
Finansal portföy yatırımlarının süreleri, etkisi altına girebilecekleri risklerin meydana gelme sıklığından dolayı özellikle doğrudan yatırımlarla kıyaslandığında daha kısadır. Bu durum, yabancı portföy yatırımları alan ülkeler için piyasa yapısını sürdürülebilirlik açısından doğru biçimde idare etme zorunluluğunu beraberinde getirir. Yani finansal piyasa koşullarının istikrarlı olması, ancak iyi bir planlama ile mümkün hale gelir. Tabii aynı dikkati gerçek kişilerin de göstermesi gerekir. Bu da ancak “Portföy yönetimi ne demek?” sorusunun doğru yanıtını bilmekle mümkündür.
Portföy Yönetimi Nedir?
Portföy yönetimi, gerçek ve tüzel kişilere ait yatırım araçlarının mümkün olan en yüksek oranda maddi kazanç elde edilebilmesi amacıyla uzman bir kişi tarafından idaresi sürecidir. Yönetim süreci kapsamındaki tüm işlemler, idari sorumluluğu üstlenen şirket ya da danışman ile portföy sahibi arasında imzalanan sözleşme kapsamında gerçekleştirilir.
Portföy yönetiminin temel amacı, yatırımcıya en uygun risk-getiri oranını sunarak en iyi kazanç performansının sağlanmasıdır. Bu amaç doğrultusunda portföyün kompozisyonu, düzeni ve riski mümkün olduğunca düşük tutulur. Tüm bunların sağlanabilmesi ise yalnızca portföyün bünyesinde farklı yatırım araçlarına yer verilmesi ve zamanı geldiğinde bunların değiştirilmesi ile mümkündür.
Portföy yönetimi esnasında uyulması gereken kurallar, yalnızca sözleşmelerdeki maddelerle sınırlı değildir. Portföy yöneticileri, tüm faaliyetlerini hizmet sözleşmelerinin şekillenmesinde de belirleyici role sahip SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) bildirisine uygun olarak sürdürür. Böylece portföy yönetiminin temel amacına çok daha güvenli biçimde ulaşma fırsatı ortaya çıkar.
Portföy Yönetimi Nasıl Yapılır?
“Portföy nedir?” sorusunu merkezine alan içeriğimizde, şimdi de portföy yönetiminin nasıl yapıldığına dair detayları sizlerle paylaşacağız. Müşteri portföy yönetimi, minimum riskle mümkün olabilecek en üst düzeyde kazanç elde edilebilmesi için çeşitlendirme yöntemine bağlı kalınarak yapılır. Portföy yöneticileri, bu amaç doğrultusunda ya modern ya da geleneksel portföy yönetimi anlayışını benimser.
Modern Portföy Yönetimi Nedir?
Harry Markowitz’in öncüsü olduğu modern portföy yönetimi anlayışı, çeşitlendirme yöntemini niceliksel bir düzlem üzerinden ele alır. Bunun içinse istatistikte kullanılan araçlardan yardım alınır. Modern yönetim anlayışına göre portföyde yer alan menkul kıymetler arasında negatif yönlü korelasyon olması gerekir. Teori, yatırımcılara ve portföy yöneticilerine aynı beklenen getirinin portföydeki araçların farklı ağırlıklandırılmış kombinasyonları ile daha düşük risk düzeyinde nasıl hedeflenebileceğine dair yol gösterici niteliktedir.
Geleneksel Portföy Yönetimi Nedir?
Geleneksel portföy yönetimi anlayışında yatırım aracı seçim aşaması sezgilere, kişisel tecrübelere ve bilgi birikimine göre yapılır. Bu anlayışa bağlı kalan yatırımcılar ve yöneticiler, portföy çeşitlendirmesini farklı şirketlerden ve sektörlerden hisse senedi, tahvil gibi varlıklar alarak gerçekleştirir. Yani finans dünyasında da sık kullanılan bir tabirle tüm yumurtalar aynı sepete konur. Bu anlayışa egemen olan yalın çeşitlendirme yönteminde portföydeki yatırım araçlarını getirilerinin birbiriyle ilişkisi pek fazla dikkate alınmaz.
Bireysel ve Kurumsal Portföy Yönetimi Nedir?
Yatırım dünyasına yeni katılan kişiler için “Portföy nedir?” sorusunun cevabı kadar bireysel ve kurumsal portföy yönetimi konularından da bilgi sahibi olmak önemlidir. Portföy yönetimi, yalnızca benimsenen anlayış doğrultusunda farklı kategorilere ayrılmaz. Yönetim çeşitlerini bireysel ve kurumsal olarak iki sınıfa ayırabilmek de mümkündür. Bireysel portföy yönetimi, kişiye özel sunulan hizmetlere verilen genel bir isimdir. Bu kapsamda portföy oluşturma aşamasının başlangıcından itibarenki tüm aşamalar vekaleten SPK lisanslı uzmanlar tarafından yönetilir. Hizmet akdi, yatırımcı ile yönetim sorumluluğunu üstlenen kurum arasında imzalanan sözleşme ile sağlanır.
Kurumsal portföy yönetimi ise şirketler ile tüzel yapıdaki vakıf, dernek, sendika, sanayi ve ticaret odası gibi yatırımcıların sahip oldukları varlıkların en uygun vade/getiri beklentisine göre değerlendirilmesidir. Uluslararası portföy yönetimi ile doğrudan alakalı bu hizmet, temelde bireylere yönelik hizmetle aynı işlemleri içerir. Ancak idaresi sağlanacak portföy genelde çok daha geniş olduğu için tek bir yatırım uzmanı yerine ekip halinde görevlendirme yapılır.
AXA Emeklilik Fonları aracılığıyla “Portföy nedir, nasıl yönetilir?” soruları hakkında günlerce araştırma yapma ihtiyacı duymadan güvenli yatırım ayrıcalığına sahip olabilirsiniz.
