Dünyanın her yerinde trafik düzenini sağlamak, can ve mal güvenliğini korumak için birçok farklı trafik kuralı uygulanır. Bu kurallara uymayan sürücüler, kendi güvenliklerini tehlikeye atmanın yanı sıra diğer canlıların da zarar görmesine neden olabilir.
Zorunlu trafik sigortası gibi sigorta çeşitleri sürücülerin mağduriyetlerini gidermeye yardımcı olur. Ayrıca kasko da yaşanabilecek durumlar için önemli bir sigorta çeşididir. Bunlara ek olarak hem sürücüleri hem de yayaları meydana gelebilecek her türlü zarardan korumak ve mevcut trafik kurallarına uyulmasını sağlamak için ise farklı uygulamalar geliştirilir. Ceza puanı sistemi de onlardan birisidir. Ceza puanının ne olduğunu, nasıl hesaplandığını ve 100 ceza puanının ne anlama geldiğini anlamak; her sürücü için oldukça önem taşımaktadır.
Ceza Puanı Nedir?
Karayolları Trafik Kanunu’na göre trafikte sergilenen bazı davranışlar açık bir şekilde suç olarak tanımlanır. Bu kanuna aykırı olarak hareket eden sürücülere de birtakım cezalar uygulanır. Uygulanan cezaların ise puan olarak birer karşılığı bulunur.
Birçok ülkede uygulanan ve trafik düzenlemelerinin vazgeçilmez bir parçası olan ceza puanı, kurallara uyulmaması hâlinde ihlale bağlı olarak puanlandırmaya dayanan bir ceza sistemini içerir. Türkiye’de uygulanan ceza puanı sistemine göre ise 100 ceza puan sınırını aşan sürücülere birtakım yaptırımlar uygulanır.
Ceza Puanı Nasıl Artar ve Nasıl Azalır?
Ceza puanı, sürücülerin trafikteki karnesi gibi düşünülebilir. Bütün trafik ihlalleri, Kanun tarafından önceden belirlenmiş bir ceza puanına sahiptir. Örneğin sürücü belgesi olmadan araç kullanmanın 5 puanlık bir cezası varken alkollü araç kullanmak 20 ceza puanına karşılık gelir. Ceza puanlarının gerçekleşen ihlallere bağlı olarak arttığını da hatırlatmakta fayda vardır.
Ceza puanlarının azalması ise mümkün değildir ancak trafik ihlalinden 1 sene sonra ceza puanları silinir.
100 Ceza Puanı Dolunca Ne Olur?
1 yıl içinde toplam 100 ceza puanı doldurulursa, bu sürücülerin ehliyetleri 2 ay süre ile geri alınır ve bu süre zarfında cezalı sürücünün belirlenen eğitim programına katılması şart koşulur.
Aynı takvim yılı içerisinde ikinci kez 100 ceza puanını aşan sürücülerin ehliyetleri 4 aylık süre boyunca geri alınır. Ayrıca sürücünün psikoteknik değerlendirmeye girerek psikiyatri uzmanının muayenesine katılması gerekir.
Bir yıl içinde üçüncü kez 100 ceza puanını dolduran sürücülerin ise sürücü belgelerine el konularak süresiz olarak iptal edilir.
Ehliyet Ceza Puanı Oranları Nelerdir?
2023 yılı itibariyle trafikte gerçekleşecek kural ihlallerine karşılık gelen ceza puanları şu şekilde sıralanabilir:
| Trafik Cezaları | Ehliyet Ceza Puanları |
| Alkollü araç kullanmak | 20 puan |
| Kırmızı ışıkta geçmek | 20 puan |
| Yakın mesafe takibi | 20 puan |
| Trafik levhalarına uymamak | 20 puan |
| Dönüşlerde sinyal vermemek | 20 puan |
| Plakasız araç kullanmak | 20 puan |
| Motosiklet kullanırken kask takmamak | 15 puan |
| Emniyet kemeri takmamak | 15 puan |
| Hız sınırını %30 veya daha fazla oranda aşmak | 15 puan |
| Hız sınırını %10 ile %30 oranı arasında aşmak | 10 puan |
| Muayenesiz araç kullanmak | 10 puan |
| Sürücü belgesi olmadan araç kullanmak | 5 puan |
Ceza Puanı Kaç Yıl Geçerlidir?
Ceza puanlarının geçerlilik süresi 1 yıldır. Örneğin bugün aldığınız bir trafik cezası puanı 1 sene sonra silinir. Ceza puanları her ne kadar 1 sene sonunda silinse de trafik kurallarına uymak ve ceza puanlarını biriktirmemek her sürücünün sorumluluğundadır.
Ceza Puanı Sorgulama Nasıl Yapılır?
Sürücüler herhangi bir devlet kurumuna başvurmadan, e-devlet üzerinden T.C. kimlik numaraları ve şifreleri ile giriş yaparak kolayca ceza puanlarını öğrenebilirler. Siz de www.turkiye.gov.tr adresine girip “Sürücü Belgesi ve Şahıslara Yazılan Ceza Sorgulama” ekranını seçerek sürücü belgenize ait tüm cezaları görüntüleyebilirsiniz.
Ceza Puanı ve Ehliyet İptali
Sürücülerin ceza puanlarını dikkate almaları, ehliyetlerini kaybetmemeleri açısından oldukça önemlidir. Eğer aynı yıl içinde üçüncü defa 100 ceza puanını doldurursanız sürücü belgeniz elinizden alınarak süresiz olarak iptal edilir. Ayrıca ölüme sebebiyet veren trafik kazalarında da sürücünün asli olarak kusurlu olması durumunda sürücü belgesi 1 yıllık süre ile geri alınır.
