Görselleştirme veya gözünde canlandırma kelimelerini duyduğumuzda, kuşkusuz bu yaratıcı eylemin gizemini düşünmeden edemiyoruz. Bu tekniği uygulayan insanlara göre zihinsel imgeleme; karar vermeye, stresi azaltmaya ve fiziksel ve zihinsel sağlığı iyileştirmeye yardımcı oluyor. Bu yazıda size sporcuların kullandığı görselleştirme tekniklerinin ardındaki mekanizmayı gösterecek ve bu teknikleri günlük egzersizleriniz için kullanmanız konusunda hızlı ve kolay ipuçları vereceğiz.
Muhtemelen dünyadaki okyanusların çoğunun henüz keşfedilmediğini duymuşsunuzdur. Şüphesiz büyük miktarda sır ve henüz keşfetmediğimiz bilgiler barındırıyorlar. İnsan beyni de tıpkı okyanuslar gibi, modern bilim insanlarını bile büyüleyen gizemlerle dolu. Buna rağmen günümüzde insan beyni ile ilgili daha çok bilgi ortaya çıkıyor. Yaklaşık 100 yıl önce görselleştirmenin uygulanması yalnızca bir hayalken bugün biliyoruz ki akıllıca kullanabileceğimiz bir araç olabiliyor.
Beyin görüntüleme çalışmalarına göre, görselleştirme sırasında beynimizdeki nöronlar, zihinsel görüntüleri gerçek yaşamda olan olaylar ve eylemler olarak algılıyor. Örneğin bir sıçrama hareketini görselleştirdiğimizde beyinde oluşan uyaranlar, sinir hücreleri arasında yeni bağlantıların oluşmasına yol açıyor ve bu da bedenlerimizi hayal ettiğimiz gibi hareket ettirmemiz için beynimizi hazırlıyor. Yani aslında hareket henüz yapılmamış olmasına rağmen beyindeki süreçler “hareket yapılmış gibi” aktive oluyor.
Görselleştirme teknikleri, başarılı sporcular tarafından motivasyonu, odaklanmayı ve koordinasyonu geliştirmek gibi birçok alanda performansı artırmak için kullanılan başarılı bir yöntem haline geldi. Ayrıca psikologlar, bir eylemi prova etmek için zihinsel imgeleri kullanmanın sporcuların kaygı ve stresini azalttığını söylüyor. Görselleştirmenin değerine aşina olan deneyimli sporcular, bu tekniği antrenman sonuçlarını iyileştirmek ve yenilenmek için kullanıyor.
Görselleştirme, sihirli bir şekilde kilo vermenizi veya kas gelişiminizi sağlamasa da kesinlikle günlük egzersiz rutininize katkı sağlayacak ve hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olacaktır. Amacınız spor müsabakalarına katılmak veya spor kariyeri yapmak olmasa da günlük egzersizler için görselleştirme tekniklerinin yardımcı olabileceği birkaç senaryoyu sizler için sıraladık;
“Kendime Güvenmiyorum”
Egzersize başlamak ve sürdürme yolculuğunda güven sorunu yaşamak yaygın bir engeldir. Bunu aşmanın en iyi yolu ise pratikte şüphelerin üstesinden gelerek yanıldığınızı kendinize kanıtlamaktır. Örneğin başlangıçta şınav hareketini yapacağınızdan şüpheniz varsa, bunu anlamanın yolu denemektir. Eğer başarabileceğinizden çok fazla şüphe ediyorsanız, sakatlanmaktan korkuyorsanız veya deneyemeyecek kadar gerginseniz, kendinize karşı çok daha güvenle yaklaşın ve zamana yayın. Her gün hareketin tekniğini ve onu başardığınızı zihninizde görselleştirin. Gerçeğe yakın görselleştirmeler, bedeninizde gerçekle aynı süreçleri harekete geçirecek ve sonunda hareketi yapmaya yönelik güven oluşturacaktır.
“Yeterince motive olmadım”
50 kilogramlık ağırlık kaldırmayı hedefliyorsunuz ama yalnızca 5 kilo kaldırabiliyorsunuz. Kendinize aşırı güvenmenize rağmen, fiziksel yetenekleriniz buna ayak uyduramıyor. Böyle bir durumda genel olarak sonuç cesaretin kırılması, yavaş yavaş ilgi kaybı ve vazgeçmek oluyor. Görselleştirme ise, burada ilgi ve motivasyonu kontrol altında tutmak için harika bir araç olarak devreye girebiliyor. Günlük görselleştirme çalışmaları, ek bir motivasyon aracı ve hedefin hatırlatıcısı olarak size yardımcı olabilir. Başarı hissi hayal edildiğinde getireceği olumlu hislerden bahsetmiyoruz bile.
“Spor yapmayı seviyorum ama harekete geçemeyecek kadar isteksizim”
Genellikle fiziksel aktiviteye başlamanın önündeki isteksizliğin en temel kaynağı zamanın olmaması veya yeterli malzemeye sahip olunmaması. İyi haber ise insanların çoğunluğunun hayatında en az bir defa sporu deneyimlemiş olmaları. Bu sebeple spor yapmayı sevdiklerini söylerken aslında düşündükleri, neyi kaçırdıklarını çok iyi bilmeleridir. Spor yapmak bu kadar keyifli olmasına rağmen soğuk bir kış sabahında sıcak yatağın içinde biraz daha uyumak fikri daha cazip gelebilir. Bu gibi durumlarda görselleştirmeyi kullanmak çok önemlidir. İsteksizlik sebebiyle inaktif bir durumdayken, tüm egzersiz rutinlerini ayrıntılı ve sürekli olarak gözden geçirmek size çok yardımcı olabilir. Bu sayede görselleştirme, bedeninizdeki spor yapmaya duyduğunuz heyecan ve mutluluğu yeniden yaşamanızı sağlayan süreçleri harekete geçirebilir.
“Sihirli bir çözüm arıyorum”
Kimse sihirli çözümler aramanın cazibesine karşı koyamaz. Bu bir egzersiz tekniğinden besin takviyesi almaya kadar her konuda olabilir. Bununla birlikte aradığımız şey sadece çeşitlilik ve yeniliktir. Bazen monotonluktan kaçmak ve günlük rutinlere bazı yeni fikirler getirmek, bir plasebo etkisi yapabilir ve olağanüstü sonuçlara yol açabilir. Spora duyduğunuz sevgiyi başka yerlere veya zamanlara aktarmak, yeteneklerinizi keşfetmenize ve kendinize spor salonuna gitmenin ötesinde yeni aktiviteler yaratmanıza sebep olabilir.
Görselleştirme bir gizem değildir. Tam tersine zihin gücünün fiziksel aktivite ve egzersiz alanında kullanılmasına bilimsel bir yaklaşımdır. Düzenli uyguladığınızda, becerilerinizi ve performansını geliştirebilecek, özgüven oluşturmanızı sağlayacak ve daha sağlıklı bir yaşam tarzına sahip olmanıza yardımcı olacaktır.